Geuze Lambik Kriek

Zythos voert acties voor het behoud van de grote variatie in bieren en biersmaken, traditionele bieren en brouwtechnieken.

Een échte geuze is één van de meest complexe bieren ter wereld. Om goed te begrijpen wat geuze is, moet er eerst een woordje uitleg worden gegeven omtrent lambik

Wat is lambik?

Lambik, een drank waarvan reeds in 1559 gewag gemaakt werd, is een graan-moutmengsel dat tenminste 30 % ongemoute tarwe bevat en een spontane gisting ondergaat, dit wil zeggen: er wordt geen gist aan het brouwsel toegevoegd. De gisting komt spontaan op gang door de in de lucht aanwezige “wilde” gisten.
Deze spontane lambikgisting is uniek in ons land, en kan enkel gebeuren in het Pajottenland en de Zennevallei, ten zuidwesten van Brussel. De wildgisten, waaronder de bekende Brettanomyces soorten, bevruchten de wort waarna de lambik in grote houten vaten wordt opgeslagen. In deze grote tonnen rijpt het bier gedurende enkele jaren. Lambic is een plat en schuimloos bier. De smaak van de lambic varieert met de ouderdom van de lambik. Jonge lambik smaakt aanvankelijk iets zoetig en evolueert naar zacht zuur. Oude kan zacht tot scherp zuur smaken.

Wat is Geuze?

Door de veranderde tijdgeest -de consumenten wilden bier met een schuimkraag- en enkele pientere lambikbrouwers die hierop inspeelden werd de geuze geboren. De lambikbrouwers pasten de champagnemethode toe om een nieuw bier te creëren. Men maakte een mengsel van lambik van verschillende jaargangen en trok dit op flessen. Echte gueuze wordt nu nog altijd gemaakt door oude (uitgegiste) lambik te mengen met jonge lambik. De jonge lambik levert de voedingsstoffen (de suikers) voor een nieuwe gisting. Door deze nieuwe gisting, die zich voltrekt op de fles, verkreeg men de zo gegeerde schuimkraag. Echte geuze wordt verkocht in champagneflessen die de druk van de gisting aankunnen. Andere flessen springen gewoon kapot.

Fruitbieren

Naast gueuze zijn ook de fruitbieren erg in trek. De vruchtenlambics verkrijgt men door de vruchten aan de lambic toe te voegen. Echter tot de categorie van de vruchtenlambics behoren meestal enkel kriek- en framboosbieren. Bijna alle andere vruchtenbieren worden gemaakt met siropen of nog erger met enkel kleurstoffen en aroma’s.

Evolutie van de geuze

De geuze werd het slachtoffer van zijn eigen succes. Tijdens het interbellum was geuze één van de populairste dranken van België. Zo schonk een Brussels burgemeester ooit geuze in plaats van champagne op een receptie met tal van eregasten. Vandaar de benaming : guuze, de champagne van Brussel. De steeds toenemende vraag naar geuze plaatste heel wat lambikbrouwers voor problemen. Om aan de vraag te voldoen begon een lambikbrouwerij in het Brusselse de geuze in flesjes van 25 cl te verkopen. Uiteraard zonder bezinksel. Het tweede “gouden” idee van deze brouwer was hun geuze te verzoeten om aan de smaak van het publiek te voldoen. Door toenemende concurrentie en de verzoeting van de smaak van de bevolking, begonnen steeds meer geuzebrouwers hun bier te verkrachten. Om de jarenlange lageringen in de kelders te omzeilen, schakelden sommige geuzebrouwers over op hoge gisting en mengen het dan later met een beetje echte geuze

De Wetgeving?

De wetgeving in verband met geuze en aanverwante bieren (lambik, faro, vruchtenlambiks) geeft geen sluitende definitie voor het brouwproces en de gueuze. Juist hier wringt het schoentje. In de wetteksten wordt enkel melding gemaakt van de verplichte 30 % tarwe die moet gebruikt worden. Daarnaast moet de densiteit minstens 5 Belgische graden zijn. De totale zuurgraad moet 30 milli-equivalenten NaoH/liter bedragen. In 1993 werd er beslist dat geuze niet meer gemaakt moet zijn van 100 % bier van spontane gisting maar sindsdien geldt slechts een aantoonbare hoeveelheid spontaan bier. Dit laatste is de doodsteek voor de bescherming van de echte geuze en speelt in op de eisen van de industriële geuzefabrieken. Doch door deze soepele wetgeving snijden de geuzefabrieken in hun eigen vlees. Doordat voor geuze geen gebiedsafbakening werd voorgesteld kan iedere brouwerij geuze op de markt brengen. Zo kennen we nu de Amerikaanse Cranberry Lambic, een bier van hoge gisting. Sinds midden 1997 is er op Europees vlak wel een onderscheid tussen zgn. “oude” geuze en andere.

4 Soorten Geuze

Eerste categorie : Industriële geuze
De geuze is hier gemaakt op basis van hooggistingsbier, gemengd met bier van spontane gisting en gepasteuriseerd. Belle Vue geuze is één voorbeeld van deze categorie.

Tweede categorie : Ambachtelijk commerciële geuze
De geuze, op traditionele wijze gemaakt, wordt verzoet. De brouwerijen die dit doen zijn Mort Subite, Timmermans, Lindemans, De Troch, Girardin (wit etiket)… Soms hebben zij nog een traditionele ‘fond’ in hun gamma.

Derde categorie : Ambachtelijk traditionele geuze (‘Oude’ Geuze)
De gueuze is gemaakt van 100 % lambik, en niet verzoet. Girardin (zwart etiket), Cantillon, Drie Fonteinen, Boon Oud Geuze en Belle vue Selection Lambic behoren hierbij.

Vierde categorie: Bier van spontane gisting
Buiten de Zennevallei wordt eveneens bier van spontane gisting gemaakt. Zo vinden we in Ingelmunster en Bellegem de brouwerijen Van Honsebrouck en Bockor die allebei bieren maken van spontane en/of gemengde gisting. Deze oertraditionele bieren kunnen geen geuze genoemd worden, omdat deze term gereserveerd is voor bieren die ingeënt zijn door de streekgebonden microfauna van de Zennestreek. Jacobins en St Louis behoren tot de categorie gemengde gisting, St Louis Fond Tradition is een uitsluitend spontaan gegist bier.

Standpunt van Zythos vzw

Zythos eist dat geuze gemaakt wordt uit 100 % bier van spontane gisting uit het Pajottenland. In een tussenfase is Zythos gewonnen om de echte gueuze de benaming “Oude geuze” mee te geven om een onderscheid te maken t.o.v. alle andere gueuzen. Zythos moedigt tevens de productie van bieren van spontane gisting buiten het Pajottenland aan. Het onderscheidt ons van de rest van de wereld, zij verrijken ons bierpatrimonium. Deze bieren mogen echter niet de benaming ‘geuze’ dragen. Zythos eist dat er voldaan wordt aan de gueuzewetten. In verband met de vruchtenlambics wil de Zythos een onderscheid tussen de echte en de siropigen. De echte -diegene die uitsluitend met echte vruchten gemaakt zijn- zijn de enige die het predikaat vruchtenlambic mogen dragen.